Waarom we moeten blijven investeren in R&D

Life sciences zijn essentieel voor de bevordering van de gezondheid, de optimalisatie van levenskwaliteit en zelfs de bestrijding van klimaatverandering. Maar om ziektes efficiënt te bestrijden, zorg te verbeteren en nieuwe behandelmethoden te ontwikkelen, is R&D van levensbelang. 

Eerst even het misverstand uit de weg ruimen dat life sciences synoniem zijn voor farma. “Veel mensen denken inderdaad dat life sciences voornamelijk draaien om biologie en werken in laboratoria, zoals het onderzoeken van cellen en het ontwikkelen van medicijnen of farmaceutische producten”, aldus Paco Hulpiau, lector bio-informatica en onderzoekscoördinator life sciences aan Howest, de hogeschool West-Vlaanderen. “Het gaat echter om een heel breed vakgebied dat alle wetenschappelijke disciplines omvat die zich richten op het bestuderen van levende organismen en het begrijpen van hun processen en interacties: niet alleen de meer algemenere “bio” disciplines als biologie, biochemie, biotechnologie, biomedische wetenschappen of meer recent bio-informatica, maar binnen gezondheidszorg ook onder meer immunologie, genetica en pathologie. Daarnaast behoren ecologie, milieuwetenschappen en zelfs voedingswetenschappen tot de life sciences.” 

Voedselzekerheid 

Net omdat life sciences zo omvattend zijn, is R&D een must. “Vooral om hedendaagse en toekomstige uitdagingen het hoofd te bieden. Klimaatverandering vraagt innovatieve oplossingen waarin biotechnologie een rol kan spelen door het ontwikkelen van duurzamere productiemethodes en efficiëntere voedselproductie. In de gezondheidszorg vormt antibioticaresistentie een groeiend en urgent probleem, omdat micro-organismen steeds minder gevoelig worden voor bestaande antibiotica. Als we geen nieuwe behandelingen vinden, kan dit wereldwijd de belangrijkste doodsoorzaak worden. Daarnaast versterkt investeren in R&D ook ons concurrentievermogen en is het goed voor de economie, maar het draagt ook bij aan het aanpakken van grote maatschappelijke uitdagingen, zoals voedselzekerheid en een betere gezondheidszorg.” 

“Een andere reden waarom R&D binnen life sciences zo belangrijk is, is dat ontwikkelingen veel meer tijd in beslag nemen dan in andere sectoren. ChatGPT werd drie jaar geleden ontwikkeld en vandaag zitten we bij wijze van spreken al aan de 27e versie, die weer helemaal anders is. Bij de ontwikkeling van geneesmiddelen, bijvoorbeeld tegen kanker, is dat anders. Je maakt je ambitie concreet, vaak met een langetermijnprognose richting 2035 of zelfs 2050. Dat vereist dus blijvende, grootschalige investeringen. Bovendien is het risico in de sector ook veel groter: als je in software investeert, zie je binnen de kortste keren of het scoort of faalt op de markt. Dat voordeel heb je binnen life sciences niet.” 

Mooie sprongen 

VLAIO en Voka organiseerden begin juni de infosessie ‘De kracht van data in de gezondheidszorg’. Zit in data de grootste onderzoekswinst voor de sector? “Ik denk dat we vooral moeten kijken naar AI en machine learning”, antwoordt Kris Honraet, bedrijfsadviseur bij VLAIO. “Vooral ook omdat, als ik even chauvinistisch mag zijn, we hier in onze regio heel veel kennis rond life sciences hebben, in onze universiteiten, hun spin-offs maar ook bij bedrijven. Maar ook heel veel knowhow rond AI en data en dat soort zaken. Ik denk dat we de komende jaren zeker mooie sprongen zullen zetten. Vanuit VLAIO ondersteunen we deze evolutie actief met subsidies en begeleiding, zodat bedrijven deze innovatieve technologieën maximaal kunnen benutten.” 

“De grootste onderzoekswinst in life sciences en healthcare kan de komende jaren worden behaald in technologische innovatie, data-analyse en gepersonaliseerde geneeskunde”, vult Paco Hulpiau aan. “Het verzamelen en analyseren van grote hoeveelheden gegevens maakt het mogelijk nieuwe verbanden te ontdekken en onderzoeksresultaten sneller te vertalen naar de praktijk. Door data-analyse en AI kunnen onderzoekers efficiënter nieuwe therapieën ontwikkelen en gepersonaliseerde behandelingen mogelijk maken. Multi-omics technologieën kunnen hier bijvoorbeeld een sleutelrol in spelen. Dit zijn geavanceerde onderzoeksmethodes waarbij je verschillende soorten biologische gegevens – DNA (genomics), RNA (transcriptomics), eiwitten (proteomics) en stofwisselingsproducten (metabolomics) – gelijktijdig bestudeert en combineert. Door verschillende lagen informatie te integreren krijgen we een veel completer en gedetailleerder beeld van hoe levende organismen functioneren, hoe ziektes ontstaan en waarom en hoe mensen reageren op behandelingen. Dit leidt tot diepgaandere inzichten in gezondheid en ziekte, wat kan resulteren in betere diagnoses en effectievere behandelmethodes.”