Sober summer: geen sobere zomer

Elk jaar opnieuw probeert een of andere nieuwste vorm van aperol spritz het vorige zomerdrankje van zijn troon te stoten. Als het aankomende zomer eentje zónder alcohol is, dan kijken we daar niet van op. Kombucha, mocktails, een non-alcoholisch bubbeltje of alcoholvrije bieren: ze maken allemaal steeds meer kans om een favoriet te worden. Maar wat maakt dat we een sober summer plots niet meer zo sober vinden? 

Als je pakweg vijf jaar geleden op een terras geen alcohol wou drinken, had je hoogstwaarschijnlijk de keuze tussen water of frisdrank. Ook op restaurant waren mocktails en alcoholvrije dranken eerder de uitzondering dan de regel. Iets wat Boqion De Pooter, eigenares van de plantaardige koffie- en lunchzaak Camion en fine dining zusje Camionette zelf met eigen ogen zag evolueren. “Toen we in 2019 met onze zaak startten, waren kombucha en alcoholvrije drankjes en het smakenpalet daarvan nog iets vreemds. Toen maakten we bij de start van Camion vooral huisgemaakte cocktails en konden we niet meteen ergens terecht om die vraag in te lossen.” 

 De opties die er toen wél al waren, waren doorgaans vrij zoet. “Toen ik zelf op zoek was naar een non-alcoholisch drankje op een afterwork met vriendinnen, kreeg ik alleen een mierzoet drankje aangeboden”, vertelt Charlotte Matthys, oprichter van NONA Drinks. “Daarom begon ik zelf te experimenteren met kruiden en smaken die meer in balans zijn, en lanceerde ik in 2018 met NONA June mijn eigen alcoholvrije gin. Om een gebalanceerde, uitgepuurde drank te krijgen, testte ik met allerlei kruiden. Ik vroeg toen veel feedback aan topchefs, sommeliers, gin- en cocktailkenners, om het recept te verfijnen. Zo kwam het drankje al snel terecht op de kaart van toprestaurants zoals Boury.” 

Luxe-aanbod 

Zeven jaar geleden leek het er nog niet op dat het aanbod zo snel zo groot kon worden. “In onze fine dining zaak Camionette hebben we nu wél de luxe om te kunnen samenwerken met vaste partners zoals Figa Kombucha, een Antwerpse brouwerij, of Purjus van Brandstof in Mortsel. Van Figa hebben we standaard kombucha op de kaart staan en daar creëerden we zelf ook al een versie samen mee. Purjus is op zijn beurt ver vooruit met alles wat non-alcoholisch is. Ze hebben veel dranken uit Noorwegen en Denemarken, landen waar ze in dat segment al veel verder staan dan bij ons. Wat het allemaal ‘nieuw’ maakt voor onze klanten.” 

Die drankjes kan je ook zo los bestellen op hun terras, al kijken ze voor de non-alcoholische pairing bij hun menu nog steeds naar huisgemaakte dranken. “Dat doen we op basis van overschotten uit onze keuken en van ingrediënten die terugkomen in ons menu, zodat de smaken elkaar versterken. De pulp van tomaten kan je bijvoorbeeld verder gebruiken. Op basis van thee en siropen maken we zo vruchten- en groentesappen voor bij het menu. Die bestel je niet per se apart, die zijn echt gemaakt om de smaakbeleving tijdens het eten naar een ander niveau te brengen. Dat gaat verder dan een mocktail.” 

Totaalbeleving 

Er is meer vraag omdat er meer aanbod is, maar het grotere aanbod komt ook vanuit de vraag van de mensen zelf. “Je merkt bijvoorbeeld dat veel mensen er wel voor openstaan als ze het proéven”, vindt Charlotte. “Op proeverijen die we organiseerden, merkte ik in het begin vaak dat niet iedereen fan was van de alcoholvrije gin, omdat ze bijvoorbeeld ook gewone gin niet lekker vinden. Dan vroegen we hen: ‘wat drink je wél graag?’. Zo creëerden we met Spritz en Ginger nog twee andere NONA-alternatieven, om ook aan hun vraag te voldoen. Op die manier bereik je een breder publiek en breidt het aanbod automatisch mee uit.” 

En of je nu non-alcoholische gin mengt met tonic of een Aperol spritz maakt zonder alcohol, het is vooral het gevoél van het drankje dat blijft hangen. “Het gaat om die totaalbeleving”, vervolgt Charlotte. “Je wil gewoon niet meer op een terras zitten en enkel een water kunnen bestellen als je niet wil drinken. Het gaat om samen klinken met je vrienden, daar hoort een drankje bij, maar dat moet niet meer mét alcohol zijn. Vroeger had je gewoon geen andere keuze.” Iets wat Boqion beaamt. “Als er niet zo’n lekkere alternatieven zouden zijn, zou non-alcoholisch nog steeds minder sexy zijn. Vandaag hebben we keuze zat om een volledige alcoholvrije pairing te maken die ook nog eens lekker is, waardoor je de klanten sneller kan overtuigen.” 

Dat hoeft ook geen en-of-verhaal te zijn: “Veel mensen in Camionette kiezen voor de alcoholische pairing om dan tijdens het aperitief alsnog voor een alcoholvrij drankje te gaan. Het publiek denkt er bewuster over na. Het moet niet meer alléén maar alcohol zijn”, merkt Boqion op. Meer aandacht voor gezondheid speelt daarin een grote rol. Gezonder eten is belangrijk, maar ook de impact van alcohol op ons lichaam wordt niet meer onderschat. “Het is niet meer raar als mensen een maand of drie niet drinken, omdat ze bijvoorbeeld een marathon willen lopen, of omdat ze willen ervaren hoe het voelt zonder. Het leuke is dat je er je sociale leven niet meer voor aan de kant moet schuiven”, aldus Charlotte. 

Natuurlijk smakenpalet 

Doorgaans is het vooral de groep jonger dan 30 jaar die actiever op zoek gaat naar alternatieven, maar ook in oudere leeftijdsgroepen zit daar stilaan een ommekeer in. “Een 50-plusser wisselt een NONA misschien af met nog een wijntje later op de avond, maar ze staan er wel meer voor open dan pakweg zeven jaar geleden”, weet Charlotte. Ook in Camionette ziet Boqion 40-plussers overstag gaan. “Vanaf die leeftijd merken we dat veel koppels vaak een 50-50 keuze maken. Ze kiezen én de wine pairing én de alcoholvrije. Die delen ze dan met elkaar, zodat ze van alles wat kunnen proeven. De meesten staan ervoor open, ongeacht de leeftijdscategorie. Die evolutie is leuk om te zien. Je merkt dat veel mensen terug bewegen naar een meer natuurlijk smakenpalet, en daarbij ook weer meer andere smakencombinaties durven ontdekken.” ☉