Het duurzaamheidsverhaal is in de eerste plaats een dataverhaal

Partner Content

Er bestaat vandaag al heel wat regelgeving rond duurzaamheid: EED, CSRD, EPPB, DPP, noem maar op. Alleen zijn die vandaag in de eerste plaats van toepassing op grote enterprises, die onder meer doorgedreven rapportering moeten doen. Dat betekent echter niet dat kleinere bedrijven de dans ontspringen – wel integendeel. “Eigenlijk zouden zij vandaag al heel actief bezig moeten zijn met duurzaamheid”, aldus Josef Szekeres, International Business Development Director bij 9altitudes, een Europese speler die bedrijven binnen de manufacturing industry, service industry en wholesale en retail industry end-to-end ondersteunt bij hun digitale transformatie met oplossingen van partners Microsoft, PTC en Tulip. “Om meerdere redenen bovendien. Door de trade war die we vandaag zien, komen heel veel businesses en hun supply chains onder druk te staan. Door een duurzaam beleid te voeren en daar een aantal voorzieningen te treffen, kan je de resilience van je eigen supply chain verbeteren.  

Uit de keten geweerd 

“Ten tweede moeten grote bedrijven binnen het kader van CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive, red.) rapporteren over alle materiële duurzaamheidsthema’s”, licht Josef Szekeres toe. Met andere woorden: ze moeten niet alleen hun eigen duurzaamheidsinspanningen en resultaten in kaart brengen, maar ook die van hun partners en vendors, die vaak van die kleinere bedrijven zijn. Als gevolg van die zogenaamde dubbele materialiteit worden steeds meer data bij hen opgevraagd. Als ze die niet kunnen leveren, is het mogelijk dat ze op termijn uit die keten worden geweerd.

“Ten derde is het ook een kwestie van urgentie: hoe langer een klein bedrijf wacht, hoe groter de impact en kosten mogelijk zullen worden. Bijvoorbeeld omdat hun IT-systemen niet op elkaar afgesteld of met elkaar gekoppeld zijn om die data te produceren – of dat er voor bepaalde datapunten gewoon geen data bestaan. Anders gezegd: een bedrijf dat zich verder blijft ontwikkelen, maar zich niet aanpast aan duurzaamheid, zal op termijn veel ingrijpender inspanningen moeten leveren.”

Meer dan financiële parameters 

Rapporteringsplicht, dubbele materialiteit… Dat klinkt allemaal als een verhaal van moeten. Als een inspanning die bedrijven moeten leveren terwijl die veel liever zouden focussen op hun corebusiness. Maar dat mag je volgens Josef Szekeres zo niet zien. “Rapporteren is geen doel op zich, maar een onderdeel van het hele duurzaamheidsverhaal, dat kmo’s bovendien heel wat kansen biedt. Zo maakt het allerlei efficiënte ingrepen mogelijk op vlak van ESG, laat het toe duurzaamheid als beslissingsfactor te verankeren in de bedrijfsvoering. Eigenlijk moet je het zien als een Rubik’s kubus. Waar bedrijven in het verleden vooral op financiële parameters werden afgerekend, zien we vandaag een veelheid aan andere parameters ontstaan die emissie-, bestuurs- of sociaal gedreven zijn – kortom, kaderend binnen ESG. Dat laat hen toe een veel breder perspectief te ontwikkelen. Maar zoals een Rubik’s kubus vaak zwoegen is, wordt het voor die kmo’s wel een uitdaging om een datastructuur te ontwikkelen om met oplossingen te komen die beantwoorden aan de meest optimale set van parameters.” 

Wetgevende moetjes 

“Nu, wat dat gevoel van verplichting en extra complicaties betreft: de eerste versie van de duurzaamheidswetgeving was effectief veel te complex en bestond uit veel te veel datapunten. Gelukkig leert Europa uit haar fouten, en is ze aanpassing aan het uitwerken die hoogstwaarschijnlijk minder complex én meer kwalitatief zullen zijn. Zodat ze het kind niet met het badwater weggooien en bedrijven het niet langer moeilijk hebben die eerste stappen te zetten, maar duurzaamheid écht kunnen inwerken in hun waardeketen. Om zo klanten en aandeelhouders te tonen hoe gezond, ecologisch en toekomstgericht ze zijn.”

Maar eigenlijk moet je twee zaken onderscheiden: je hebt enerzijds de wetgeving en anderzijds de mindset van bedrijven. “Er zijn heel wat bedrijven die puur vanuit hun eigen DNA geneigd zijn om sustainability te verankeren in hun bedrijfsprocessen, en dus de wetgeving niet afwachten. Anderzijds zijn er bedrijven die de wetgeving afwachten en die doorgaans ook als een moetje beschouwen. Volgens mij is er nog een behoorlijke inspanning nodig om die duurzaamheid niet alleen als wetgevend moetje te zien, maar ook iets dat effectief toegevoegde waarden brengt, zowel naar klanten als aandeelhouders toe.” 

Garbage in, garbage out

Ten slotte kunnen we niet anders dan het ook over AI te hebben. Welke rol kan die technologie spelen in het verhaal van digitale transformatie? Ziet Josef Szekeres het als een echte gamechanger? “Wij zien het duurzaamheidsverhaal echt als een dataverhaal. Maar we stellen ook vast dat in bedrijven nog heel veel silo’s bestaan, die qua data en data-uitwisseling onvoldoende met elkaar communiceren. Eigenlijk moet je beginnen met een degelijke datastructuur en -governance op te zetten, want pas dan kan je de volgende stap zetten richting AI. Anders wordt het bij wijze van spreken een verhaal van garbage in, garbage out. Als je data niet gestructureerd is, als je geen data governance en geen ownership rond die data hebt, dan kan je ook niet bepalen wat je met die data wil gaan doen. Dus werk maken van datakwaliteit en -overzicht is eigenlijk de allereerste stap. Want als je AI kan inzetten op de manier waarop het bedoeld is, kan je grote stappen zetten. Stel dat je een datasysteem kunt opzetten dat op een automatische of semiautomatische manier datapunten vult, dan kan een AI-oplossing zoals Microsoft Copilot heel gemakkelijk analyses uitvoeren die toelaten om bijkomende duurzaamheidstrajecten en -projecten te initiëren die op hun buurt die data en parameters verbeteren. Zo kan je met andere woorden een soort feedback loop creëren die het bedrijf op continue manier beter maakt.” 

Tools en data voor de engineer 

Kortom, bedrijven moeten het duurzaamheidsverhaal niet (alleen) zien als een verplichting, maar (ook) als een verhaal van opportuniteiten: nieuwe markten openen, nieuwe producten ontwikkelen, continu processen verbeteren… “Kijk, 80 procent van een product dat een duurzame impact kan hebben, zit helemaal in het begin van de productontwikkelingscyclus. Dat betekent dat vooral de engineer die het product tekent een zware impact heeft op de duurzaamheidscriteria die later in de keten van dat product opduiken. Dus als we die engineer in het begin van die ontwikkelingscyclus kunnen voorzien van tools en data om iets te ontwerpen dat duurzamer, beter recyclebaar en energie-efficiënter te produceren is. Dan zal op slag de hele keten verbeteren. Dus eigenlijk zijn er alleen maar voordelen aan dat duurzaamheidsverhaal: op vlak van productontwikkeling, supply chain en ook puur op vlak van kosten. Want hoe meer data een bedrijf zal hebben, hoe rijker die data zullen zijn en hoe meer bedrijfsefficiëntie die zullen kunnen helpen realiseren.”, besluit Josef Szekeres.