Zorgen voor duurzaamheid dankzij duurzaamheid in de zorg

Als we de vooropgestelde klimaatdoelstellingen willen halen, moet iedereen zijn of haar steentje bijdragen: de zware industrie, de bedrijven, de gezinnen, de overheden en… de zorg. Die laatste doet alvast haar plicht en levert merkbare inspanningen.  

Bij duurzame inspanningen zoals energiezuinige gebouwen, afvalverwerking en circulaire productstromen zijn we misschien snel geneigd te denken aan pakweg de chemiesector. Maar ook de zorg moet broodnodige inspanningen doen, bijvoorbeeld omdat de sector een enorme wegwerpcultuur kent van eenmalig gebruikte producten zoals beschermschorten en handschoenen. Een van de ziekenhuizen dat alvast een duurzaam engagement aangaat, is het Gentse Maria Middelares, dat nu al voor de derde keer het Charter Duurzaam Ondernemen van Voka overhandigd kreeg. 

Jaaractieplan 

 “We hebben een dubbele materialiteitsanalyse gedaan en in 2020 een speciaal Green Team in het leven geroepen”, vertelt stafmedewerker van het technisch departement Eveline Van Poucke, “met als slogan vandaag zorgen voor morgen. Onder leiding van het Green Team en ondersteund door de stuurgroep E van Maria Middelares, gaan medewerkers op alle niveaus aan de slag om zo veel mogelijk milieubewuste praktijken te integreren. Vroeger vonden hier weliswaar ad hoc-initiatieven plaats, maar dankzij het Green Team hebben we die veel meer kunnen verankeren in de organisatie – ook al omdat we merken dat de belangstelling voor duurzaamheid enorm is toegenomen. Ons jaaractieplan is gebaseerd op de vijf pijlers van duurzaamheid en de zeventien sustainable development goals van de Verenigde Naties, en onze acties werden en worden geëvalueerd door een onafhankelijk team van experten.” 

Concrete acties zijn het gebruiken van hemelwater voor de toiletten, het beter sorteren van afval, deelwagens beschikbaar stellen voor medewerkers, enzovoort. Zonnepanelen plaatsen is iets minder evident, omdat de dakinfrastructuur van het ziekenhuis zich daar minder toe leent – maar wanneer een dienst zal verhuizen of verbouwen, wordt dat één van de prioriteiten. Ziekenhuizen gebruiken doorgaans ook veel water, maar AZ Maria Middelares heeft een eigen waterzuiveringsinstallatie, wat niet veel ziekenhuizen kunnen zeggen. 

Circulaire oplossing 

Uiteraard moeten we binnen de zorg niet alleen focussen op ziekenhuizen. Ook leveranciers van zorgmaterialen en -producten leveren grote inspanningen, net als de verwerkers van medisch afval. Een bijzonder initiatief in dat opzicht is de nieuwe samenwerking tussen Milgro, een onafhankelijke all-in serviceprovider voor afvalmanagement in de zakelijke markt, en Blue2Green, specialist in innovatieve recyclagetechnieken voor de zorgsector. Samen zorgen zij ervoor dat infectieus medisch afval gedecontamineerd en gerecycleerd kan worden. Daarmee komt er een veel betere en circulaire oplossing op de markt, aangezien dit type afval in de meeste gevallen nog in de verbrandingsoven verdwijnt. Nu wordt het via een sorteerlijn gerecycleerd tot hoogwaardige grondstoffen die gemakkelijker weer een weg terug in de keten kunnen vinden. Dit kan een heus verschil maken, aangezien meer dan 3.000 ton aan naalden, tissues, plastic buisjes en andere zaken bij zorginstellingen in de vuilnisbakken verdwijnen. 

Werk aan de winkel 

“De zorgsector staat voor een belangrijke omslag. De toenemende zorgvraag, gecombineerd met de noodzaak om de milieu-impact te verminderen, vereist een transformatie”, vertelt Cees Duijn, senior waste management expert bij Blue2Green. “Zo is het ongelofelijk hoeveel medisch afval nu nog wordt verbrand. Die verwerking van medisch afval is veel te lineair en daar willen we samen met Milgro wat aan doen. Er is nog een hoop werk aan de winkel, maar decontamineren en recycleren moet de nieuwe standaard worden. Zodat er een enorme stap richting circulaire zorgsector kan gezet worden.”  

Van Poucke sluit zich aan bij het feit dat afvalreductie misschien wel dé grote uitdaging voor de sector is. “Ja, wij zouden graag een windmolen plaatsen, of heel veel zonnepanelen. Maar eerlijk gezegd denk ik dat er ook met de recyclage van al die single-use materialen nog enorm veel stappen kunnen gezet worden. Het belangrijkste is echter dat alle neuzen in de zorg in dezelfde richting staan: die van een duurzame toekomst.”