Kickstarten op twee verschillende manieren

Wat is het verschil tussen een incubator en een accelerator?

In het jargon dat ondernemers hanteren komen vaak de termen incubator en accelerator langs. Maar wat is nu eigenlijk het verschil tussen die twee hefbomen, waar doorgaans start-ups gebruik van maken? Of gaat het om twee woorden voor hetzelfde begrip? Wat is een incubator en wat een accelerator?

Start-ups kunnen alle mogelijke ondersteuning gebruiken: niet alleen bij de ontwikkeling van hun idee voor een product of dienst, maar ook bij de zoektocht naar financiering, geschikte infrastructuur, enzovoort. Zowel een incubator als een accelerator heeft tot doel een start-up vooruit te helpen, maar ze zijn niet hetzelfde. Er bestaat echter de nodige verwarring, omdat beide nu eenmaal iets met start-ups doen. En dat is vaak al genoeg om ze door elkaar te halen. Een overzicht van de overeenkomsten en verschillen.

Wat is een accelerator?

Een accelerator is in wezen een programma van (doorgaans) x aantal maanden, waarin een start-up die al enige omzet draait zijn business versneld – vandaar de verwijzing naar accelerate – naar de markt wil brengen of wil internationaliseren intensief begeleid wordt. Start-ups die in zo’n programma starten, vinden doorgaans dat die beweging te traag gaat.

Een accelerator kan in elk geval niet worden gedefinieerd aan de hand van de levensfase van een start-up. Sommige programma’s aanvaarden alleen organisaties die al een product hebben en daarmee omzet draaien, terwijl anderen zich richten op potentiële ondernemers die alleen maar een idee hebben. Financiering is evenmin een onderscheidende factor, want er bestaan weliswaar programma’s die een minimumomzet als vereiste tot deelname hebben, maar er zijn even goed gratis acceleratorprogramma’s.

Wat is een incubator?

In tegenstelling tot een accelerator is een incubator geen programma, maar een fysieke omgeving waarin een starter de kans krijgt om zijn of haar vaak immature ideeën te ontwikkelen – vandaar de naam, die verwijst naar incuberen ofte uitbroeden. Dat gaat dan over laboratoria, ateliers, makerspaces, enzovoort, waarin die ideeën kunnen rijpen, uitgedaagd worden, verrijkt worden met input.
Maar het kan bij een incubator ook gaan om een kantoorruimte, waar de starter diensten krijgt aangeboden die hij nodig heeft om zijn business uit te bouwen. Zoals financiering, juridisch advies, accountancy, ICT, enzovoort. In de tussentijd kunnen die starters dan het nodige kapitaal ophalen om die business de nodige brandstof te geven.

Omdat een broedperiode doorgaans iets langer duurt dan een groeispurt, is de duur van de periode in een incubator doorgaans langer dan de tijd die een acceleratorprogramma in beslag neemt. Dat kan een jaar tot drie jaar zijn, hoewel die termijnen niet in steen gebeiteld zijn.
Evenmin in steen gebeiteld, maar toch iets dat onderscheidend kan zijn: waar een acceleratorprogramma doorgaans alleen start-ups aantrekt, kan een incubator zich ook op mature bedrijven richten, die een gloednieuw idee willen laten rijpen.

Overlap tussen incubator en accelerator

Er is dus in wezen een duidelijk verschil tussen een incubator en een accelerator, alleen is dat in de praktijk vaak nogal flou. Zo bestaan er incubator die volgens de definitie fysieke ruimtes aanbieden, maar die even goed een incubatorprogramma hebben, waarin op een programmatische manier ideeën worden ondersteund die aan het incuberen zijn, zodat die (sneller) richting volgende stap kunnen. In die zin kan een incubatorprogramma ook een acceleratorprogramma zijn.

Het onderscheid tussen accelerator en incubator is niet scherp, en er zijn zelfs stemmen die opgaan om het onderscheid gewoon op te geven. Het gaat immers om twee ecosystemen die exact hetzelfde doen: start-up support, ofte start-ups ondersteunen bij elke stap in hun journey richting groei. Of dat nu in de vorm van internationale uitbreiding, meer omzet, nieuwe markten of wat dan ook is, maakt eigenlijk niet zoveel uit.