Door Tara Troch

Rik Debaere over investeren: te vroeg is risicovol, te laat is achterblijven

Hij is CEO bij Galloo, maar begon er zo’n 34 jaar geleden als technisch verantwoordelijke. Rik Debaere maakte de groei mee van 5 naar 45 divisies, en van 80 naar meer dan 800 mensen. Maar daar stopt het niet, want “we gaan nog een zeer mooie toekomst tegemoet als we blijven investeren en innoveren”.   

Galloo, opgericht in 1939, staat bekend als een van de belangrijkste recyclagebedrijven van ferro- en non-ferrometalen in West-Europa. En toch gaat hun visie verder dan louter het shredden van afval. Het bedrijf trekt volop de kaart van de groene transitie, en transformeert afval tot circulaire grondstoffen.  

Wat is de huidige situatie in de metaalindustrie?

“Ik stel vast dat de Europese staalindustrie achteruitgaat, en dat zie je zeker in België. Toen ik dertig jaar geleden begon, was België nog een schroot importerende regio, met zoveel staalfabrieken dat de lokale inzameling niet volstond. Vandaag zijn er nog maar twee over. Ook op Europees niveau is de daling duidelijk. Wereldwijd wordt er 1,8 miljard ton staal geproduceerd, waarvan Europa slechts 136 miljoen ton vertegenwoordigt – amper 7,5% van de wereldproductie. In 2018 was dat nog 160 miljoen ton. Ik vrees dat deze tendens zich voortzet en dat de staalindustrie in Europa stilaan verdwijnt. Dat geldt trouwens voor de hele maakindustrie, zoals autofabrieken en zware industrie. Ik betreur dat, want het is geen goed teken.”  

Wat is de oorzaak hiervan?  

“Beleid. We hebben een zeer progressief milieubeleid gehad, wat op zich goed is, maar er moet een balans zijn. Als men te ver gaat, schaadt dat de industrie. Ik merk dat Ursula von der Leyen haar koers bijstuurt; na een sterke focus op ecologie lijkt ze nu weer meer aandacht te geven aan de economie. Maar ondertussen profiteren andere landen zoals Turkije en China van onze strenge regels. Zij lachen ermee en nemen over. Dat baart me zorgen. Ik geloof niet in een economie die enkel op diensten draait. Zonder een sterke basisindustrie ontbreekt de motor die alles aandrijft.”  

Welke bijkomende uitdagingen zijn er? 

“De grootste uitdaging in de Europese staalindustrie is de vraag of onze 7,5% productie nog opweegt tegen de rest van de wereld. Decarbonisatie en het CO2-debat spelen hierin een grote rol.” 

Hoe beïnvloedt CO2-reductie jullie sector? 

“Er zijn twee productiemethodes: de hoogoven (zoals in Gent) en de elektrische oven. Hoogovens zijn duur en stoten veel CO2 uit: voor elke ton staal komt 2 ton CO2 vrij. Elektrische ovens produceren slechts een kwart daarvan. In Europa draait nu nog 56% op hoogovens, maar de trend is om over te schakelen op elektrische ovens en nieuwe methodes zoals Direct Reduced Iron (DRI), waarbij ijzererts (zuurstof verwijderen uit het erts om naar ijzer te gaan, van Fe304 naar Fe) gereduceerd wordt met H2 (waterstof) en water afgeeft in plaats van CO2, zoals in het klassieke hoogovenprocédé waar erts gereduceerd wordt met cokes. Dit leidt tot meer gebruik van gerecycleerd schroot om de hogere productiekost te drukken, wat kansen biedt voor onze sector, mits we de kwaliteit verbeteren.” 

 

“Galloo kiest ervoor om pionier te zijn, ook al is dat niet altijd de makkelijkste weg. Wij openen deuren, terwijl anderen wachten tot iets volledig bewezen is.”

Wat betekent dit voor Galloo? 

“Wij moeten schroot zuiverder maken, bijvoorbeeld het kopergehalte halveren van 0,3% naar 0,15%. Daarnaast heeft corona en de geopolitieke situatie aangetoond dat Europa minder afhankelijk moet zijn van import. Urban mining wordt steeds belangrijker.” 

Hoe nemen jullie die rol op in de transitie naar een duurzamer economisch model?  

“De transitie naar groen staal vraagt zware investeringen, zowel technologisch als financieel. Wij verzetten ons daar niet tegen, integendeel: bedrijven die zich hierop voorbereiden en hun strategie aanpassen, hebben volgens mij een mooie toekomst.”  

Wanneer is het juiste moment om te investeren? 

“Dat is een moeilijke vraag. Te vroeg investeren kan risicovol zijn, te laat betekent achterblijven. Galloo kiest ervoor om pionier te zijn, ook al is dat niet altijd de makkelijkste weg. Wij openen deuren, terwijl anderen wachten tot iets volledig bewezen is.” 

Wordt dan nu moeilijker gemaakt door de strikte maatregelen en wetgevingen?

“Ja, vooral door het gebrek aan een lange termijnvisie. Overheden veranderen om de paar jaar, en daarmee ook het beleid. Dit zorgt voor onzekerheid en maakt investeringsbeslissingen risicovol. Een concreet voorbeeld: wij investeerden twee jaar geleden vier miljoen euro in zes megawatt aan zonnepanelen, gebaseerd op de toenmalige energieprijzen en regelgeving. Nu is de situatie veranderd, en door nieuwe onbalansregelingen moeten we zelfs software installeren om onze daken uit te schakelen op bepaalde momenten. Ook subsidies en voordelen verdwijnen plots. Bijvoorbeeld, energiecertificaten voor biocentrales vallen weg, waardoor leveranciers twijfelen of ze nog verdergaan. Dit soort onvoorspelbaarheden maakt het moeilijk voor de industrie, want wij werken op lange termijn, terwijl de politiek vaak in korte sprintjes denkt.” 

Kan digitalisering hier een positieve rol in spelen?

“Ja, digitalisering en AI versnellen en verbeteren de recyclageprocessen. In de sortering van non-ferro metalen zorgen geavanceerde cameratechnieken en sensoren voor een snelle en nauwkeurige scheiding op basis van kleur, geleidbaarheid en samenstelling. Daarnaast implementeren we een nieuw ERP- en MES-systeem om productieprocessen efficiënter te sturen. Ook automatisering helpt, bijvoorbeeld met AI-gestuurde robots die foutieve materialen uit schrootlijnen verwijderen. Dit bespaart kosten, verhoogt de efficiëntie en helpt bij het tekort aan arbeidskrachten. Digitalisering is dus cruciaal om onze sector toekomstbestendig te maken.” 

Hoe zie je de toekomst van Galloo in dit veranderend industriële landschap?

“Wij blijven relevant door sterk in te zetten op consumptiegoederen en grootschalige metaalrecyclage, van elektrische tandenborstels tot schepen. Hoewel de afzet steeds meer exportgericht wordt, blijft de aanvoer lokaal. Wij zijn altijd een voortrekker geweest en zetten resoluut in op de groene transitie en CO2-reductie. Door innovatie en duurzaamheid centraal te stellen, zie ik de toekomst van Galloo positief, zelfs voorbij mijn eigen actieve loopbaan.” 

Welke laatste boodschap zou je nog willen geven?  

“Vooruitgang kan je niet tegenhouden. In mijn 30 jaar in de sector heb ik gezien hoe innovatie eerst als bedreiging werd gezien, maar uiteindelijk noodzakelijk bleek. Je kan even profiteren door niet te investeren, maar op lange termijn raak je achterop. Mijn boodschap is simpel: ga mee met de evolutie, kies het juiste moment, en zie verandering als een kans, niet als een obstakel.” 

WIST-JE-DAT

Wat had je willen doen, als je niet in deze sector beland was?  

“Mijn vader was mechanicien en had gouden handen. Ik heb niet zijn gouden handen maar wel zijn microbe voor techniek geërfd, en denk dus wel dat ik altijd in deze sector beland was. Al had ik ook wel een jongensdroom: topsporter worden. Het moet toch fantastisch zijn om zo’n Remco Evenepoel of Kevin De Bruyne te zijn?” 

maart 26, 2025
door Tara Troch
Vorig artikel
Volgend artikel