Hoe digitalisering en duurzaamheid elkaar versterken
Digitalisering maakt operationele excellentie mogelijk, terwijl duurzaamheid eerder als een kostenpost gezien wordt. “Twin transitie zorgt ervoor dat deze elkaar net versterken”, aldus Valeria Giraldo Carvajal, science & technology analyst bij innovatiebureau Creax. “Digitalisering kan helpen om duurzaamheidsdoelen efficiënter en kosteneffectiever te bereiken, en duurzaamheid kan op zijn beurt nieuwe innovatieve mogelijkheden voor digitalisering stimuleren. Door beide transities samen te laten verlopen, wordt een situatie gecreëerd waarin technologie niet alleen bedrijfsprocessen optimaliseert maar ook een actieve rol speelt in het behalen van klimaatdoelen en het verminderen van ecologische impact.”
Diëgo Volckaert, docent Strong Sustainability aan hogeschool VIVES, staaft met een voorbeeld van dergelijke versterking. “Nieuwe elektronica en devices consumeren kritieke grondstoffen die we in Europa niet hebben. Dat maakt ons sterk afhankelijk van andere landen. Om die afhankelijkheid te verlagen, moeten we inzetten op circulaire economie. Zo zie je dat digitalisering en duurzaamheid onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn én dat er nog enorm veel potentieel ligt: vandaag wordt amper 15 à 17 procent van de digitale toestellen effectief gerecycled, en vaak niet op de juiste manier.”
Vuilnisbakken met sensoren
Een ander heet hangijzer waar twin transition een verschil kan maken, is klimaatverandering. “In Vlaanderen zullen we steeds meer blootgesteld worden aan hevige regenval op heel korte tijd”, aldus Diëgo. “Een van de technieken die men nu aan het optimaliseren is, is om regenwaterputten of regenopvangsystemen via sensoren te laten communiceren met weersvoorspellingen. Als er dan hevige regenval voorspeld wordt, kan men in de periode voordien die regenwaterputten laten leeglopen om voldoende buffercapaciteit te hebben en zo de wateropvangsystemen veel efficiënter in te zetten. Over sensoren gesproken: in Antwerpen worden vuilnisbakken ermee uitgerust, zodat die alleen geledigd worden wanneer ze effectief vol zijn. Zo kunnen ophaaldiensten hun traject veel beter uitstippelen, met veel minder CO2-uitstoot tot gevolg.”
“Amper 15 à 17 procent van de digitale toestellen wordt effectief gerecycled.“
Groene IT
“Je kan inderdaad niet om die duurzaamheidsaspecten van digitale technologieën heen”, vult Valeria Giraldo Carvajal aan, science & technology analyst bij innovatiebureau Creax. “Want het gebruik ervan heeft gevolgen voor energieverbruik en grondstoffen. Gelukkig is groene IT sterk in opmars. Green IT houdt in dat we IT-hardware en -software milieuvriendelijk ontwerpen, gebruiken en afvoeren. Dat we datacenters optimaliseren voor energie-efficiëntie, energiezuinige processors gebruiken en cloud-oplossingen implementeren die de fysieke infrastructuur beperken. Door groenere IT-technologieën te gebruiken, kunnen organisaties hun koolstofvoetafdruk en energieverbruik verminderen, waardoor de digitale infrastructuur onderdeel wordt van de duurzaamheidsoplossing in plaats van het probleem.”
Zero Marginal Cost Society
In een ideale wereld evolueren we naar smart cities, waarin alles met iedereen communiceert en verduurzaming en digitalisering heel dicht bij elkaar komen. “Denk aan de winst die valt te behalen als zelfrijdende auto’s onderling met elkaar communiceren, of uit het verder ontwikkelen van mobility as a service”, aldus Diëgo. “Dat zal ook moeten, want tegen 2050 zal zo’n 80 procent van de wereldbevolking in steden leven. We hebben dus nood aan systemen die perfect elkaar afgestemd zijn. Dienstverleningseconomie: daar moeten we naartoe.”
“Real-time gegevens en voorspellende analyses zijn essentieel om tot duurzame, klimaatbestendige steden te komen”, duidt Valeria. “Met behulp van gegevens uit sensoren, klimaatmodellen en stedelijke infrastructuur kunnen steden fact based beslissingen nemen rond overstromingsbeheer, waterschaarste, energieverbruik, luchtkwaliteit, enzovoort. Voorspellende analyses kunnen verschillende omgevingsscenario’s simuleren, waardoor stadsplanners strategieën kunnen ontwikkelen om klimaatrisico’s aan te pakken, hulpbronnen te beschermen en een veiligere stedelijke omgeving te garanderen.”
