Caroline Deiteren
Directeur Generaal Embuild Vlaanderen
Hoe staat het met circulariteit binnen de sector?
“Er is al veel kennis aanwezig, maar in de praktijk is deze niet altijd even makkelijk toepasbaar. Er zijn verschillende projecten in de omgang rond recyclage en hergebruik binnen circulair bouwen, het gebruik van materialen met een lagere milieu-impact (o.a. biobased materialen), modulair bouwen en circulair watergebruik. Technisch is er veel mogelijk, maar we botsen vooral op drempels op vlak van wetgeving (aansprakelijkheid bij hergebruik van materialen, de definitie van afvalstoffen…), op niveau van samenwerkingen in de waardeketen en op economisch-financieel vlak (circulariteit steunt vooral op levenscycluskosten wat wel wat onzekerheden met zich meebrengt bijvoorbeeld).”
Welke cruciale innovaties levert de sector om de klimaatuitdaging aan te pakken?
“Er zijn heel wat initiatieven die aantonen dat we verandering brengen. Op vlak van het sluiten van de kringlopen bijvoorbeeld, testen bedrijven nu met materialen met hoge recycled content, biogebaseerde materialen en hergebruik van materialen. Maar ook op vlak van digitalisatie (gebouwpaspoorten, robotica, off-site fabriceren), klimaatadaptatie en groen-blauw (meer waterdoorlatende materialen, onderzoeken naar hittestress, overstromingspreventieproducten) en klimaatmitigatie (collectieve renovatie, zonnepanelentechnologie) zet de sector grote stappen. Dat gaat verder dan alleen onderzoek, want er zijn ook al producten gecreëerd. Het is alleen de vraag: hoe krijgen we die producten gecertificeerd en hoe kunnen we deze opschalen zodat ze breed gebruikt kunnen worden?”
Hoe kunnen producenten, consumenten, kennisinstellingen, sociale partners en overheden in de toekomst nog beter samenwerken?
“Een hele belangrijke is om aannemers vroeger te betrekken bij bouwprojecten, en deze niet aan te besteden volgens de traditionele formules. Als je bijvoorbeeld wilt dat je bouwmateriaal gerecycleerd en hergebruikt wordt bij een sloop, dan moet je die sloop er vooraf ook bij betrekken. De hele bouwketen moet vanaf het begin samenwerken. Daarnaast moeten we onderzoeken beter afstemmen. Daarom pleiten we voor de oprichting van Flanders Build, een soort van expertisecluster rond bouwinnovatie waar we toepasbare kennis kunnen genereren en samen uittesten in de praktijk. Ten slotte hechten we ook veel belang aan netwerken als Vlaanderen Circulair, voor ons een belangrijk forum.”
Bruno Eggermont
Adviseur Duurzaamheid & Energie
Hoe staat het met circulariteit binnen de sector?
“In maart 2022 keurde de Commissie de EU-strategie voor duurzaam en circulair textiel goed. Zo werd een samenhangend kader en een duidelijke visie voor de groene transitie van de textielsector gecreëerd, waarbij textielproducten die in de EU in de handel worden gebracht tegen 2030 grotendeels gemaakt moeten zijn van gerecyclede vezels en geen schadelijke stoffen mogen bevatten. Ik denk dus dat ieder bedrijf in onze sector vandaag op de één of andere manier bezig is met circulariteit en gaat kijken hoe producten beter ontworpen moeten worden zodoende dat ze in een volgende fase effectief recycleerbaar zijn.”
Welke cruciale innovaties levert de sector om de klimaatuitdaging aan te pakken?
“Een heel mooi voorbeeld van een bedrijf dat op verschillende manieren omgaat met de klimaatuitdaging is Concordia Textiles. Zo ontwierpen zij een technologie die toelaat om textielvezels te recycleren tot hun oorspronkelijke kwaliteit. Dat doen ze via ‘reverse spinning’ waardoor het textiel ontrafeld wordt tot 30mm lange vezels, waarbij traditionele recyclagetechnologie het afval versnippert tot 12 à 15mm lange vezels, met dus veel minder toepassingsmogelijkheden. Maar daarnaast creëerden ze ook lichtgewicht textielbekleding voor rotorbladen van windturbines. We zien dus grote voorlopers voor bepaalde oplossingen, maar uiteindelijk onderneemt ieder bedrijf binnen de sector bepaalde inspanningen om circulariteit onderdeel te maken van hun plannen.”
Hoe kunnen producenten, consumenten, kennisinstellingen, sociale partners en overheden in de toekomst nog beter samenwerken?
“De business case voor circulaire economie wordt voor een deel belemmerd door prijs, want in de huidige omstandigheden zijn gerecycleerde materialen nog steeds duurder dan virgin materialen. Ik denk dat er dus sowieso nog een belangrijke rol weggelegd zal zijn in het sensibiliseren van de consument. Die taak zal voor een deel van de overheid moeten komen, maar wij werken ook samen met verschillende organisaties zoals Centexbel, ons technologisch kenniscentrum, en Cobot, het opleidingscentrum voor de textielindustrie, om te bekijken hoe we nieuwe businessmodellen en innovaties kunnen opzetten. Een mooi voorbeeld van zo’n initiatief is het Living Lab CARPET, waarbij de handen in elkaar geslagen worden om oplossingen te vinden voor tapijt bij einde levensduur.”
Ann Dierckx
Directeur Innovatie en Circulaire Economie
Hoe staat het met circulariteit binnen de sector?
“Circulariteit zit in ons DNA. De chemie-industrie is ontstaan door manieren te zoeken om van afval en reststromen nieuwe grondstoffen te maken. Nu ligt de focus vooral op het verminderen en hergebruiken van kunststofafval. Daarvoor zijn nieuwe chemische recyclagetechnologieën in volle ontwikkeling. Wat we nu ook meer en meer zien is dat bedrijven al van bij het design, samen met klanten gaan kijken wat ze kunnen doen om toepassingen circulair te maken. We voelen dus wel dat er een soort van mindshift is en dat bedrijven van in de ontwerpfase volledig inzetten op veiligheid en circulariteit als onderdeel van hun bedrijfsstrategie. We spreken dan van safe and sustainable by design.”
Welke cruciale innovaties levert de sector om de klimaatuitdaging aan te pakken?
“Liefst 95% van alle producten en materialen die we gebruiken zijn rechtstreeks gelinkt aan chemie. Dan gaat het ook over bouwisolatie, auto-batterijen, zonnepanelen of windturbines. Wat we maken, helpt de klimaatuitdaging aan te pakken. Maar de sector innoveert ook volop om over te schakelen op koolstofarme energie en fossielvrije grondstoffen. Catalisti, de speerpuntcluster voor innovatie in chemie en kunststoffen, coördineert het Moonshot-programma voor klimaatinnovatie van de Vlaamse overheid. De ambitie is om de Vlaamse industrie tegen 2050 CO2-arm en koolstofcirculair te maken. In BlueChem, onze incubator voor duurzame chemie, werken ook heel wat start-ups aan baanbrekende klimaatinnovaties, bijvoorbeeld om CO2 te recycleren tot een waardvolle grondstof.”
Hoe kunnen producenten, consumenten, kennisinstellingen, sociale partners en overheden in de toekomst nog beter samenwerken?
“Samenwerking is cruciaal. Zeker voor de chemiesector, want die staat aan het begin van talrijke waardeketens. Initiatieven zoals Moonshot, Catalisti en BlueChem zijn van onschatbare waarde. Een grote uitdaging zit in het opschalen van innovaties. Iets wat perfect in een labo lukt, vraagt meestal heel wat aanpassingen en bijkomende testen om dit ook succesvol toe te passen in een echte fabriek. Daarnaast zitten we met een aantal economische uitdagingen en kijken we ook naar de overheid om innovatie te blijven stimuleren door een gunstig fiscaal kader voor onderzoek & ontwikkeling te creëren. Ten slotte moeten we ook de beleidsmakers zelf mee betrekken bij nieuwe evoluties, zodat er een zekere ‘regulatory preparedness’ is en regelgeving snel aangepast kan worden.”
Ontdek meer...
-
IT 2025: het jaar van quantum
-
IT 3 vragen aan Ingrid Willems, CEO bij DataScouts
-
Partner Content Elektrificatie in een stroomversnelling dankzij efficiënt wagenparkbeheer
-
IT Wat te verwachten na NIS2?
-
Kompas Podcast Kompas Podcast: hoe we het momentum in cybersecurity moeten grijpen
-
Prettige Dagen De innerlijke criticus: je bondgenoot of vijand?
